Twentse lessen (156)
Vanmorgen las ik in de krant: “Iedereen heeft er een mening over, maar er hebben er maar enkelen voor doorgeleerd.’ Daartegenover vielen mijn ogen op de spreuk van deze week. Waar geeft dat je doorgeleerd een garantie voor? Wel voor iets meer kennis van de zaken waarover iets geleerd is. Er is echter meer over te zeggen. Dat “doorleren” kan lang geleden geweest zijn, inmiddels is dan veel kennis verouderd en zijn er andere inzichten gekomen, die misschien niet altijd door levenslang leren bijgehouden zijn. Ook is erover te zeggen dat in mijn (oudere) generatie er maar heel weinig mensen doorgeleerd hebben en dat verwachtingen van de omgeving en motivatie vaak belangrijker was dan je leercapaciteiten. Als de getallen mij nog juist voor ogen staan was 60 jaar geleden het aantal studenten aan het hoger onderwijs ongeveer 60.000. Inmiddels is dat tenminste tien keer zoveel. Zijn er zoveel mensen slimmer geworden en hebben die per definitie een betere mening dan degene die vroeger doordat ze uit een arbeidersmilieu kwamen niet de kans hadden om door te leren, die met 15 jaar aan het werk gingen, in het veen, bij de boer of in de industrie. Bij de spreuk van deze week, kan ik mij alleen maar voorstellen dat iemand die doorgeleerd heeft een grote mate van bescheidenheid heeft over de eigen kennis, voortdurend probeert te begrijpen wat er gebeurt en waarom dat gebeurt. Doorleren zou je kunnen leren wat je allemaal niet weet en daardoor bescheidener over je mening bent. U moet zelf maar even oordelen of het van wijsheid getuigt als iemand het eigen gelijk van zijn mening denkt te kunnen vinden in het wat langer naar school geweest te zijn.
