Buitenmomentjes (35)
Deze week is het de week van de eenzaamheid, ik heb daar laatst al iets over geschreven en er is de afgelopen week veel aandacht aan besteed door Paul Snellink, dus ik hoef daar niets meer over te schrijven. Maar toch is er in deze week een groep mensen die zich door de regering ontzettend eenzaam voelen: “de boeren”. Wie het leven van de boeren kent, weet dat het echt geen volle portemonnee is wat ze verdienen. Hoewel sommige “wijze inwoners” al gauw zeggen van : “nou, kijk eens wat een grond en vee ze hebben en grote tractoren”…. Ja dat hebben ze, met steun van de bank, en de grond is grond, dat heb je nodig voor het vee en voor de akkerbouw, de waarde ervan zit niet in de knip. Zo mooi is dat boerenleven niet meer, het wordt mede door Brussel, kapot gemaakt.
Een paar jaar geleden ging het melkquotum eraf, de hoeveelheid melk die ze mogen produceren werd vrij, dus de boeren maakten hun stallen groter of gingen voor een nieuwe stal, er werd flink geïnvesteerd, want de toekomst leek er eindelijk rooskleurig uit te zien. Maar er is altijd wel wat, want na de afschaffing van het melkquotum, daalden de prijzen voor de melk. En toen kwam de PAS , het Programma Aanpak Stikstof. Er zit teveel stikstof in de lucht en dat neerdalende stikstof schijnt slecht te zijn voor de natuur. Er moet dus in het vervolg toestemming worden gegeven als een boer de koeien naar buiten wil laten. Jarenlang werd er gepraat dat de koeien naar buiten moesten, lekker de wei in, in het groene gras, en nu ineens moet je daar toestemming voor vragen.
Vroeger was het heel normaal, je boerde met 20 tot 40 koeien, die liepen gewoon in de wei en er was niks aan de hand, er werd niet gepraat over teveel stikstof in de lucht, nee de natuur was prachtig schoon, tenminste dat denk ik. Later werd er gepraat over zure regen, bomen zouden doodgaan etc… de boeren mochten niet meer in de open lucht gieren, maar het gier en de drijfmest moesten op een andere manier de grond in, injecteren heet dat, de graszode wordt opengetrokken, de wortels van het gras worden kapot getrokken…. en de mest wordt ertussen gegoten. De ammoniak kwam zo niet in de lucht. Mest mocht en mag nog steeds niet op het land blijven liggen, maar moet na het uitstrooien gelijk worden ondergewerkt. Maar er werd later bijna nooit meer over zure regen gesproken en de bomen, je ziet weinig verschil en of de dode boomtoppen van de loofbomen in de tachtiger jaren echt het gevolg was van de ammoniak? Nooit meer iets over gehoord… o ja, toch… van de week kwam zo ineens weer de term zure regen naar voren. En nu de stikstof in de lucht, ja dat is er, dat weet iedereen en ja daar moet wat aan gedaan worden, maar de veroorzakers zoals de grote stinkende fabrieken krijgen het niet op de kop. Nu is het wel bewezen dat de land- en tuinbouw veel stikstof uitstoot, maar ja, veel stikstof komt in de koeien door het veevoer, de koeien groeien er beter door, maar er zal dan gezocht moeten worden naar ander voer, waar de koeien ook van groeien, maar wat iets anders bevat dan stikstof, het zal moeilijk zijn, maar tegenwoordig kunnen ze zoveel… Dus nu moeten de boeren maar aangepakt worden, lekker makkelijk. Oude bedrijven op laten kopen door de regering en allerlei nieuwe maatregelen die het de boeren moeilijk gaat maken.
En al die investeringen die ze gedaan hebben na het verdwijnen van het melkquotum? In die tijd werd beloofd dat ze verder konden uitbreiden en nu stijgt het water de boeren naar de lippen, het wordt teveel allemaal, een enkele boer heeft al zelfmoord gepleegd las ik, die kon zijn vee niet meer voederen door alle regels. Hadden we vroeger een prachtig landschap met allemaal mooie kleine boerderijtjes, toen was het leven mooi, geen problemen, alles verliep prima, maar ja, de toekomst veranderde, de boeren moesten groter en groter worden om mee te kunnen draaien en de kleinere boeren konden niet verder boeren. Sinds 1982 tot 2018 is het aantal boerderijen met 70% afgenomen, zijn er bij de overige boeren wel vaak grotere stallen gebouwd, megastallen, waar niet iedereen blij mee is. Maar nu kunnen de grotere boeren ook niet meer verder als hun allerlei beperkende maatregelen worden opgelegd en zo vereenzaamd de boer in ons mooie boerenland.
Dinsdag werd er gestaakt, honderden tractoren reden over de autoweg naar Den Haag, waar slechts enkele tractoren op het Malieveld zouden worden toegelaten, dat werden er later meer. Of “den Haag” naar de boeren luistert is de vraag nog, want den Haag staat weer onder druk van Brussel, daar komt de ‘ellende’ vandaan, want daar bepalen ze straks waar onze melk, aardappelen en groenten vandaan komen, als dat niet meer uit Nederland komt door alle maatregelen. Melk, aardappelen en andere producten uit landen waar ze minder streng omgaan met landbouwgif, wat in Nederland allemaal goed geregeld is, vlees van een vleesras wat nauwelijks normaal kan bevallen, door de grove bouw… ach, we zien dat toch niet, het ligt immers gewoon in de supermarkt, maar het zal nooit de Nederlandse kwaliteit aan kunnen. En die grote centrales die vieze troep de lucht inblazen? Oliemaatschappijen , de industrie, alle autoverkeer, etc… die worden ontzien, regeringsmaatregelen. Grote bedrijven worden steeds groter, landbouwgrond zal zo op den duur worden omgetoverd in huizenbouw…. en het aantal auto’s is sterk toegenomen de laatste 40 jaren.
Dan hoor ik op het nieuws dat in Duitsland en in België het stikstofprobleem niet speelt…., daar lopen de koeien ook buiten en ja, we zijn een klein landje vergeleken met bijvb. Duitsland, maar er moet meer gekeken worden naar het oplossen op andere manieren dan de veestapel halveren of de boeren uitkopen. En de boer, die zal met de tijd verdwijnen als er niet ingegrepen wordt. Terecht dat ze met zijn allen gaan staken, niet alleen voor hun bestaan, hun bedrijf, hun vee, hun portemonnee, maar ook voor ons eten, iedere dag weer een maaltijd op het bord.
De burger weet het wel, de politiek moet het nog gaan begrijpen, hopelijk worden ze zo verstandig, een boer werkt harder dan een minister, maar wordt er niet naar beloond. En hopelijk laten ze zich niet klein krijgen door de hoge heren en deftige dames in Brussel. Koeien horen nou eenmaal in de wei, zoals dat vroeger ook was en kinderen moeten weten waar de melk vandaan komt, niet uit de supermarkt, maar uit de koe.
Nederland staat massaal achter de boeren, volgens het nieuws. Ze kunnen onze steun wel gebruiken. Steun tegen een “eenzaam” bestaan. “Van een boer op klompen, gekleed in oude lompen… Kun je dikwijls meer leren, dan van alle hoge heren”.
Wim Boers.