Buitenmomentjes (65)
Sinds een tijdje proberen we plantjes te kweken en tot nu toe verloopt het goed, zowel in huis als buiten en zowel in een kasje of broeibak als in de tuin.Inmiddels is het 1 mei en hebben we al veel gezaaid, nu moeten de plantjes groeien. Zoals we vroeger leerden hebben plantjes enkele behoeftes om te groeien. Namelijk: Licht, Water, Koolstofdioxide, Warmte, een goede Luchtvochtigheid en Voeding. Ik ga het niet te moeilijk maken, dus beperken wij ons tot kweken in huis of in de tuin en met enkele van deze behoeftes., namelijk licht, warmte, water en voeding.
In huis is het vaak wat donkerder dan buiten en heb je dus licht nodig van buitenaf, dus zet je de planten op de vensterbank voor het raam. Natuurlijk bestaan er allerlei groeilampen, die extra licht geven, bijvoorbeeld vroeg in het jaar als het nog lang donker is. Tijdens de groei heeft de plant meer licht nodig dan tijdens de bloei en omdat we zaaien hebben de plantjes de eerste tijd dus veel licht nodig. Maar nu in mei hebben we al aardig veel licht en worden de lichturen iedere dag ietsje meer. We merken het aan onze tomatenplantjes, die staan nog veilig voor het raam.
Af en toe geven we onze plantjes water, net zoveel dat ze nodig hebben dus geen hele plons, maar een beetje. Bij teveel water verdrinkt de plant en je zult zien dat het plantje slechter wordt. Bij te weinig water verwelken de planten of verdorren, dat is ook niet de bedoeling. Verder heb je te maken met de grootte van de plant, een grote plant krijgt meer water dan een zaailing. Je moet dus goed opletten hoeveel water je jouw plantjes geeft. Vaak geven mensen teveel. Ik bestelde eens een tray met jonge plantjes, bloemen. Ze werden geleverd als plantjes van 3 cm en in de beschrijving werd gewaarschuwd voor de verzorging, niet teveel water geven. De wortels van de plantjes worden sloom als ze veel water krijgen, maar als ze weinig water krijgen worden de wortels actief en gaan op zoek naar water, waardoor ze dus betere wortels ontwikkelen, nogmaals, ze moeten niet verdrogen, maar geef gewoon een klein beetje water per keer, dat is niet elke dag, maar zodra je denkt dat de grond te droog wordt. Kleine plantjes kun je water geven met een verstuiver, uit een gieter geef je snel teveel.
De temperatuur is ook belangrijk, sommige planten kunnen best een beetje koude verdragen en andere helemaal niet, lastig? Nee hoor, je zaait gewoon wat later of je zaait binnen voor.Tuinbonen plant ik altijd al in februari, die kunnen gemakkelijk 8 graden vorst verdragen, geen probleem dus. Bovendien hebben tuinbonen snel last van zwarte luis, je kunt bonenkruid of dille zaaien tussen de rijen tuinbonen om dit tegen te gaan, maar vroeg zaaien werkt zeker zo goed. Komt er toch later nog zwarte luis op de plant, dan kun je, als deze vol op in bloei staat, de toppen uit de planten knippen, dat werkt goed. De toppen van de tuinboon planten zijn trouwens eetbaar, die kun je koken.
Er zijn zelfs mensen die na het doppen van deze bonen de schillen koken en er soep van maken.
Slabonen zaai je na 15 mei, dus na de periode van de ijsheiligen, de ijsheiligen heb je tussen 10 en 15 mei en dat houdt in dat er in die periode nog nachtvorst kan voorkomen, na 15 mei zou dat minder zijn, maar we hebben de laatste jaren ook nog in juni regelmatig nachtvorst gehad. Dus het blijft oppassen met de vorstgevoelige plantjes. Zodra de nachttemperaturen boven de 10 graden zijn, zijn de plantjes veilig. De courgettes en komkommers heb ik laatst gezaaid en na 5 dagen stonden ze er al op. Deze gezaaid voor het raam. Op Koningsdag was het zulk mooi weer, dat ik de plantjes buiten op de tuintafel heb gezet om even lekker van de warmte te genieten. ‘s Avonds gingen ze weer naar binnen of in het broeibakje buiten. Plantjes moet je afharden als je ze naar buiten wilt zetten. Dat doe je door ze overdag buiten te zetten en ‘s nachts binnen, een week lang, daarna zijn ze al wat gewend aan het buiten zijn en kunnen ze buiten blijven.
Voeding geven doen we ook, niet de eerste twee maanden, de gezaaide plantjes worden verspeend in een groter potje, je haalt voorzichtig de gezaaide plantjes uit hun potje en geeft ieder plantje een eigen potje, gevuld met potgrond, vaak zijn dat potjes met zo’n 9 cm doorsnede, dat zijn P9 potjes. In nieuwe potgrond zit voeding voor zeker twee maanden, dus dat is al mooi meegenomen. Daarna kun je vloeibare plantenmest door het water toevoegen, 1 dopje op 10 liter water of wat het etiket eventueel anders aangeeft. Maar niet teveel, de mest hebben ze het meest nodig als ze bloeien en vruchten gaan maken. De verspeende plantjes worden na een tijdje ook nog weer opgepot in een ruimere pot, waarin ze zich verder ontwikkelen. Ook daarvoor gebruik ik universele potgrond en ik doe wel eens een handje gedroogde koemestkorrels erbij. Planten in potten drogen sneller uit dan in de tuin, dus houdt daar rekening mee. In de tuin, ofwel in de volle grond, zoals dat heet, gaat het beter, ook planten doen het net iets beter dan in een pot. In de grond zitten allerlei voedingsstoffen en de wortels van de plant kunnen goed hun weg vinden. Vanaf half mei kunnen de plantjes die je niet in potten wilt kweken, buiten in de tuin worden uitgeplant, dus de courgettes, komkommers, tomaten en vanaf die datum zaai ik de boontjes buiten.
Dit verhaal heeft als kop: Water geven. We hebben nog voldoende water in de kraan en al hebben we heel goed drinkwater in Nederland, voor de mensen gezond, maar voor de planten niet het beste water, maar we redden ons ermee. Grondwater dat wordt opgepompt is heel ander water, maar ook niet wat de planten graag willen, het is te koud en daar houden planten niet van, maar ook hier : We redden ons ermee… het gras blijft groen, de plantjes ook. Nee, het beste water is regenwater, regenwater is wat de planten graag willen en waar ze van groeien. Je kunt iedere avond sproeien, maar na één regenbui ruikt alles frisser en zie je de planten groeien.Deze week werd er regen voorspeld maar eigenlijk is er tot nu toe nog te weinig gevallen, een paar kleine buitjes slechts, laten we hopen dat er nog een paar mooie buien komen, dan zul je zien dat je planten er veel mooier bijstaan en zo niet, zullen we blijven sproeien om de plantjes in leven te houden.
Wim Boers.
Foto 1 Gele courgettes plantjes
Foto 2 Komkommerplantjes
Foto 3 Peperplantjes
Foto 4 Tomatenplantjes
Foto 5 Slaplantjes, rode sla.