Buitenmomentjes (58)

Compact moestuinieren, daarvoor moet je een beetje creatief zijn, maar dat zijn de meesten onder ons wel en anders is er met de hulp van anderen het nodige te realiseren. Een tijdje terug heb ik het al eens gehad over dit onderwerp en het heeft er voor gezorgd dat er over nagedacht is, met name door Jenne van der Velde.

In onze wijk ligt de bijenhoek, iedereen kent het wel, je bent er al eens geweest of je hebt erover gehoord, ook was er vorig jaar de natuurmarkt en zoals de naam aangeeft zijn er ook bijen en dus honing. Op het ogenblik wordt er nog hard gewerkt in de bijenhoek, de tuin wordt in gereedheid gebracht, daar komen wilde bloemen, er is een vlinderhoek met de nodige vlinderstruiken, er staan vruchtbomen en … er is een moestuin. Ook staan er langs een zijde van de moestuin een aantal bakken, na een oproepje in de wijk hebben een aantal mensen zich aangemeld om zo’n bak te kunnen gebruiken.

Er zijn vragen gekomen hoe het zaaien of kweken moet en er is mij gevraagd daar iets over te vertellen in een soort workshop, dat gaat 21 maart gebeuren, informatie daarover vindt u elders op de Facebookpagina Helmerhoeknieuws voor en door bewoners of kijk eens op de site van www.helmerhoeknieuws.nl. Inmiddels ben ik in mijn eigen tuintje ook al aan het werk geweest, er zijn groentes die je vroeg zaait of plant en groentes die laat de grond in gaan. Zaden die je vroeg zaait kunnen vaak wel wat vorst verdragen en zaden die je later zaait of plantjes die je later plant, dat zijn vaak vorstgevoelige plantjes. Iedereen heeft wel eens van de ijsheiligen gehoord, de week van 10 t/m 15 mei, daarna is de kans op vorst grotendeels voorbij, maar pas op, we kunnen altijd nog een nachtvorstje krijgen die de nodige schade toebrengt. Gelukkig zitten de bomen dan alweer in het blad en zal op een plek zoals de bijenhoek, de schade beperkt blijven. Op het open veld is het lastiger.

Zaden die je al heel vroeg zaait, dat zijn bijvoorbeeld tuinbonen, die kiemen ook bij lage temperaturen en als ze boven de grond staan, kunnen ze zeker tot min acht graden vorst verdragen. Dus tuinbonen plant ik in februari in de tuin. Het kan ook nog in april hoor, maar het komt vaak voor dat de zwarte luis de planten schade toebrengt, bij vroeg zaaien heb je minder kans op de zwarte luis. Tuinbonen, daar moet je er best veel van hebben voor een maaltje, maar om dat in een vierkantenmeter bak te zaaien is niet echt een optie, je mag dan wel de hele bak vol zetten om een beetje te kunnen oogsten, zelf zaai ik ze in de volle grond, dus in de tuin zelf, dat gaat beter. Ook heb ik de peultjes in de tuin staan, omdat muizen gek zijn op de erwtjes die je zaait, zaai ik ze eerst voor in een ruime pot en zodra de plantjes ongeveer 7 cm hoog zijn, plant ik ze uit langs het gaas, ze worden ruim 1 meter hoog.

Inmiddels zijn ze geplant en heb ik ook raapstelen en spinazie gezaaid. Kijk, deze laatste twee soorten zijn bladgroenten, worden niet heel hoog en die kun je vanaf nu dus al lekker buiten zaaien, ook in de bak. Spinazie kennen we allemaal wel, maar raapstelen? Bij de ouderen bekender dan bij de jongeren merk ik soms. Raapstelen groeien snel en over een paar weken kun je het blad er al afsnijden en gebruiken voor een heerlijke lentestamppot. Licht verteerbaar en heel gezond. De vrijgekomen grond kun je dan weer opnieuw gebruiken voor een ander gewas.

Afgelopen week heb ik al wat sla gezaaid in een bakje, hopende dat ik de deelnemers van de bijenhoek binnenkort kan verblijden met jonge slaplantjes. Natuurlijk mogen ze ook zelf sla zaaien, daar is een ieder vrij in. Maar als je een bak vol sla hebt is er geen ruimte voor wat anders, een paar plantjes uitplanten gaat makkelijker en als ik er teveel heb, dan plant ik ze gewoon in de tuin van de Bijenhoek 🙂 . Zomerworteltjes kun je ook al zaaien, net als enkele koolsoorten en radijs. Kool plant je later als plantjes uit, maar wortelen en radijs niet, die zaai je ter plaatse en kun je hooguit uitdunnen. Radijs heb ik wel eens gezaaid door om de twee centimeter 1 zaadje te leggen, dan worden ze mooier van vorm, omdat ze meer ruimte hebben dan wanneer ze dicht op elkaar worden gezaaid.

Voor slabonen of snijbonen is het nog te vroeg, mocht je zelf zaden kopen als deelnemer, koop dat stam- of struikbonen, die blijven laag en zijn gemakkelijk te plukken. Stokbonen, daar is in een bak niet de ruimte voor, bovendien worden die heel hoog. Bonen zaai je vanaf 10 mei, eigenlijk heet dat leggen, je legt de bonen in de grond.

Ik heb begrepen dat ze in de Bijenhoek liever geen aardappelen en tomaten willen, deze planten behoren tot de familie van de nachtschades en die kunnen gemakkelijk ziektes veroorzaken. Hiertoe behoren ook de paprika, pepers en aubergines.Afgelopen jaar zijn er tomaten gekweekt in bijna alle bakken, dus is het verstandig om het dit jaar over te slaan. De ziekte die veroorzaakt kan worden heet Phytoftora ofwel de aardappelziekte, zodra de bladeren zwart worden aan de puntjes is het al te laat. Tomaten en paprika’s kunnen ook ziek worden, dus dat is de reden om het dit jaar niet te doen.

Bloemen zijn ook mooi en ik heb voor iedere deelnemer een klein zakje zaden van Zinnia’s, maar uiteraard is het niet verplicht, het mag. Gladiolen zijn uit den boze, plant die niet in de moestuin, ze veroorzaken bladziektes bij de bonen, dat willen we liever niet meemaken.

Voor een ieder die geen deelnemer is aan het Compact Moestuinieren in de bijenhoek, kan deze informatie ook gebruiken om thuis te zaaien in de eigen tuin of bak. Succes! Voorlopig laat ik het er even bij, volgende week zal ik er verder op ingaan. En als er vragen zijn, dan hoor ik het wel.

Wim Boers.

Bij de foto’s: (1) de bakken bij de bijenhoek,
(2) peultjes voorgezaaid om later (3) langs het gaas uit te planten en zowel (4) raapstelen als (5) spinazie, zijn bij mij inmiddels gezaaid.