Buitenmomentjes (38)
Het is weer bijna zover, de wintertijd keert weer terug, de tijd zoals het altijd al was in een ver verleden, voor de zomertijd werd ingevoerd. Dat houdt dus in dat de klok van zaterdag op zondag weer een uur wordt terug gezet, het uur dat we langer licht hebben is voorlopig weer even voorbij. Het betekent ook dat we dan weer een uurtje langer kunnen slapen en dat het zondagmorgen- ontbijtje met gekookte eitjes een uurtje later zal plaatsvinden dan het afgelopen half jaar. Dat geldt maar voor een nachtje hoor, de dagen erna slapen we gewoon weer de normale uren, hoewel niet iedereen beter zal slapen, menigeen moet weer wennen aan deze overgang.
Ik herinner mij nog iets van het begin van de jaren dat de zomertijd werd ingevoerd dat er vooral veel stroom bespaard zou worden op straatverlichting, 99 miljoen gulden per jaar meende ik toen ooit gelezen te hebben, toen waren er nog geen spaarlampen zoals tegenwoordig en nu schijnt het zelfs niets meer uit te maken, dus willen ze eigenlijk wel weer van de zomertijd af. Dus de tijd dat we ‘s avonds een uur langer kunnen genieten van het licht en de warmte is dan voorbij, maar ach, als de temperaturen hoog zijn en het is donker, steken we toch gewoon een (citronella)kaarsje aan? Lekker gezellig buiten genieten en hopen dat de muggen met deze kaars op afstand blijven en anders kun je altijd nog een paar wierookstokjes aansteken, de geur daarvan die hebben de muggen niet graag. Inmiddels wordt er druk nagedacht in Europa wat ze met de zomertijd gaan doen en deze week kwam Weeronline met het idee om de tijd eenmalig voor vast, een half uur te verzetten, dat zou veel voordelen op kunnen leveren voor mens en dier. We wachten af wat er gaat gebeuren. Er wordt dus wel over nagedacht.
Jaren geleden had ik vogels als hobby en zat ik in het bestuur van een vogelvereniging, de leden en ook wij als bestuur kweekten de mooiste vogels en daarvoor werden lampen en lichtschakelaars gebruikt om het daglicht te verlengen, zodat de vogels eerder broeds werden en we niet tot mei hoefden te wachten voor er eitjes werden gelegd, maar dat er in januari al kanaries waren die druk aan het broeden waren. Een vergaderingspunt was vaak van hoe doen we dat straks in april als de zomertijd begint? Geven we de vogels dan zo ineens een uur extra licht? Of verzetten we daar de klok niet? Of geven we ze dagelijks iets meer licht? We probeerden het op allerlei manieren, maar ik zag geen verschil, de vogels broedden gewoon door. Ik had in het begin van de hobby een ruimte waar de vogels in een kleine binnenvolière zaten, daar was geen raam en dus geen licht van buitenaf, slechts een daglichtlamp, die aan en uit ging via een tijdschakelaar. ‘s Morgens om 7 uur ging de lamp aan, maar een halve minuut ervoor begon één kanarie al héél hard te zingen / fluiten in het pikkedonker en kort ernaar ging het licht aan, dus ze hebben wel benul van de tijd 😉 .
Zelf liet ik vaak de wintertijd de wintertijd, niets verzetten, vogels kunnen geen klok kijken, toch? Nou, dat kunnen ze dus wel, hoewel ze een biologische klok hebben, ze weten dus wel hoe laat het ongeveer is. En dan moeten we volgende week weer eerder uit bed dan afgelopen week, dus iets eerder naar bed ‘s avonds om voldoende slaap te krijgen, gelukkig is het ‘s morgens een uur langer licht dan je gewend was , maar moeten we er ‘s avonds weer rekening mee houden dat het een uur eerder donker is, dus ‘s avonds weer vroeg de verlichting aan op de fiets en dankzij het Repaircafé zijn alle fietsen in de wijk voorzien van prima verlichting, toch? Het zal dus weer even wennen zijn, maar na een paar weekjes zijn de meesten van ons er wel weer aan gewend en de anderen? Degenen die er meer last van hebben om over te schakelen, die zijn straks begin april weer gewend aan deze tijd en mogen er vier weken van genieten, want eind april 2020 gaat de zomertijd nog gewoon weer in en moeten ze weer omschakelen, lastig voor sommige mensen dan. Maar eerst gaan we de winter tegemoet, ik fietste afgelopen week door de natuur en je zag de bomen al mooi verkleuren, voor hun is de wintertijd iets heel anders dan voor ons.
Binnenkort gaan die mooie gekleurde bladeren weer vallen en worden de bomen kaal. Die bladeren laten ze vallen met een bedoeling, maar wij mensen begrijpen dat vaak niet en plagen de bomen. Hoe? Nou de bomen laten hun bladeren vallen rondom hun stam, de bedoeling is dat de boom haar wortels zo beschermd tegen koude en ijs en tegen vorst, zodat haar voeten, wortels dus worden beschermd. En wat doen wij dan? We pakken de hark of de bladblazer en in een mum van tijd is alle blad weg en de boom rilt straks, als het echt koud wordt. Stel je voor dat het min 20 gr wordt en je kleed je lekker warm aan, dikke wollen sokken en een dikke warme jas en iemand houdt je aan en pakt je die jas af en neemt ook je wollen sokken mee, hoe zou jij je dan voelen? Zo voelt de boom zich dus ook.
En als het weer voorjaar wordt en het wordt warmer, dan komen er weer nieuwe blaadjes aan de boom en de oude bladeren rond de stam verteren en er zal met de jaren een humuslaag ontstaan, eventueel misschien wel een laag voedsel, waar de boom mee verder kan. Maar als wij dat al hebben verwijderd, tja, dan zal het voor de boom best zwaar kunnen worden. Als ik de vaste planten in november afknip in mijn tuin, dan gaan die planten door een versnipperaar en komt alles fijn gesnipperd er weer onderuit, dit “spul” gaat weer terug de tuin in, tussen de planten, als voeding, zou je kunnen zeggen. Maar ik begrijp ook wel dat we graag een nette tuin willen en niet al dat blad voor de deur, dus ruimen we vaak alle blad op. Natuurlijk is het ene blad anders dan het andere blad, eikenblad bevat looizuur en het zou de grond zuur maken, dat willen we niet, het zou vijf tot zeven jaren duren voor dat het goed verteerd is. Blad van berken, beuken en andere loofbomen is meer geschikt voor de tuin en kan, mits goed verdeeld, gewoon in de composthoop of in het compostvat, kleine beetjes per keer, dus geen grote hoeveelheden in eens, anders verteerd het minder goed.
Wintertijd is ook de tijd dat veel mensen langer thuis blijven, het koude weer zorgt ook voor meer eenzaamheid, je komt minder vaak buiten, het is vroeg donker, dus je hebt weinig contacten. Probeer toch om af en toe een praatje te maken of er even uit te gaan, goed gekleed kunnen de meesten de koude wel aan. Zorg dat de lange winterdagen voor jou niet te lang worden, gelukkig worden in januari de dagen alweer langer en anders kun je altijd nog even een bezoekje brengen aan ons wijkcentrum, er is altijd wel wat gezelligheid en het ie er lekker warm, warme koffie of thee, lekkere temperaturen en veel warmte krijg je dan van de andere aanwezigen. Ook de wintertijd kan mooi zijn, geniet er van.
Wim Boers.
Wintertijd 
Persicaria 
