Waar komt die naam vandaan? (2)
De Blankenborghoek werd gebouwd in 1988 en is genoemd naar kasteel en villa “De Blanckenborgh”
Haaksbergen ligt aan een route die in de middeleeuwen zeer belangrijk was voor de verbinding tussen Deventer en Munsterland. Deventer fungeerde tijdens de invallen van de Noormannen als tijdelijke residentie van de bisschoppen van Utrecht. Een van de belangrijkste wegen vanuit Deventer naar Duitsland liep langs Haaksbergen, deze middeleeuwse handelsroutes werden Hellwegen genoemd, wat de precieze betekenis van deze benaming is kan niet worden herleid. Deventer was voor de economie van Twente de belangrijkste stad, vanuit de Ijsselstad was langs de zuidgrens van het Oversticht (Overijssel) een verdedigingslinie opgetrokken om de handelsweg te kunnen controleren. Dit is de reden dat het kasteel aangekocht werd door de bisschop van Utrecht. De originele functie van kasteel De Blanckenborgh is niet bekend.
De oudste aanwijzingen van het bestaan van een doorgaande route over Haaksbergen is de vondst van een compleet pijlgewicht langs een voormalige Hellweg naar Duitsland. Zo’n pijlgewicht werd gebruikt door handelslieden voor het wegen van goederen en bestond uit vier in elkaar passende bakjes, een stop en een staafvormig afsluitpennetje. Het gevonden bronzen exemplaar is gedateerd rond 1300.
Over de ouderdom van kasteel de Blanckenborgh en zijn oorspronkelijke bewoners weinig bekend is. Wel hebben we kunnen vinden dat de eerste vermeldingen van huis Blanckenborgh in 1248 benoemd worden. Het was gelegen aan een weggetje, even ten noordoosten van het centrum en heette “Endeke Too”. Omstreeks 1300 was ongeveer 75% van de erven in Haaksbergen eigendom van de heren van Diepenheim en Ahaus. Wanneer ment teruggaat tot circa 1150, oorspronkelijk Bernardus van Diepenheim. Van Diepenheim was door de keizer beleend met de heerlijkheid Ahaus. Van diens zoons en/of kleinzoons kreeg de een Diepenheim en de ander Ahaus.
Wel staat vast dat het in 1393 bij het huwelijk van Johanna, dochter van Ludolf van Ahaus, eigendom werd van de Heer van Ahaus.
Bisschop van Utrecht
In 1449 kwamen kasteel de Blanckenborgh en de bijbehorende boerderijen en erven in het bezit van de bisschop van Utrecht. Met dit kasteel en gronden in combinatie met overige gronden en kastelen welke vanaf 1331 door het bisdom werden aangeschaft werd hij hiermee de grootste grondbezitter in Haaksbergen en omgeving, terwijl hij als vorstbisschop nauwelijks of geen eigendommen in deze omgeving bezat.
100 jaar na de aankoop van kasteel Blanckenborgh, in 1558, werd met de afbraak van de restanten van het kasteel begonnen, dit is zo grondig gedaan dat men tot op de dag van vandaag niet precies weet waar het slot gelegen heeft.
Eerst werd er gedacht aan het einde van de huidige Blankenborg. Bij opgravingen werden in de directe omgeving diverse palen en paalresten gevonden, evenals een zilveren paardentuig. Dit was het bewijs dat hier al in de 13e tot 15e eeuw bewoning moet zijn geweest, vermoedelijk onderhorigen van de kasteelheer. Ook de Kerksteeg word gezien als een aanwijzing, deze was een rechtstreekse verbinding tussen het kasteel en de Pancratiuskerk.
Bij de vernieuwingen van de riolering in 1935 aan de Spoorstraat en rond 1980 in de Jhr. Von Heijdenstraat werd ongeveer 2 meter onder de weg een houten bestrating gevonden. Bestaande uit stammetjes, takkenbossen en vierkante eiken palen en planken.
Bij de Braambrug in Buurse kwamen de handelswegen bij elkaar. Uit Duitsland kwam aan de noordzijde van de Buurserbeek de Hessenweg en er liep een Hellweg door naar het noorden. De route tussen oost en weest langs Haaksbergen is al lange tijd geen vervoersader meer. Toen in de 19e eeuw de rijkswegen werden aangelegd, werd die functie overgenomen door de noord-zuid verbinding met Enschede, nu de Twente route.
In maart 2016 is er akkoord gegeven voor het bebouwen van de grond op de hoek van de Ds. Van Kriekenstraat en de Vincentstraat (het einde van de Blankenborg) coalitie en oppositie partijen binnen de gemeente willen vooral haast maken met de bebouwing. Of er nieuwe bewijzen zullen worden gevonden dat hier het middeleeuwse kasteel heeft gestaan in vroegere tijden is onduidelijk. Wel geeft de destijds zittende wethouder aan dat het duidelijk is dat de locatie een hoge archeologische waarde heeft.
De huidige villa de Blanckenborgh is gebouwd als woning voor een fabrieksdirecteur en dateert uit 1909. Oorspronkelijk heette de villa Sonnevanck, maar toen in 1921 J.G. Jordaan het pand kocht werd de naam omgedoopt in “De Blanckenborgh”. Hij woonde er tot zijn dood in 1964. Zijn weduwe verkocht de villa in 1970 aan de gemeente Haaksbergen. Waarnaar het enige jaren gefungeerd heeft als ambtswoning van burgemeester Stadhouders. Sinds 1998 is de villa na een grondige verbouwing in gebruik als restaurant
.
