HELMERHOEK VROEGER (DEEL 29).
“Helmerpoort begint te draaien”.
Er is een foto bekend van het centrum uit het najaar van 1982. Het gezondheidscentrum werd dus in dat jaar gevestigd in een dubbel woonhuis. Het ging om de panden aan de Honinglohoek 32 en 34, die nog niet zo lang weer werden verbouwd tot woonhuis. Er is volgens Funda één pand op huisnummer 34 verkocht onder voorbehoud om en nabij € 200.000,- en het andere pand is nog steeds te koop.
Het viel destijds niet mee om de panden om te toveren tot een volwaardig gezondheidscentrum. Het gebeurde door een arts, de tandarts en twee fysiotherapeuten, die er gingen werken. Er moest dus wel iets bijzonders aan de hand zijn. Toen de krant aandacht besteedde aan het pand gaven fysiotherapeut Gerard Seugling en huisarts Jos Frölke met zichtbare trots een rondleiding door het pand. Wat in maanden van hard werken tot stand kwam, gaf alle aanleiding tot die trots. Jos Frölke: “Zoiets zie je bijna nergens, In de meeste gevallen, wanneer je een nieuwe praktijk wilt beginnen, dan laat je het spul gewoon aanrukken. Wij hebben het zelf gedaan”.
Het voorbereiden van voorzieningen in de eerstelijns gezondheidszorg in de Helmerhoek begon al veel eerder. Toen was de situatie wezenlijk anders dan in tijdens het moment van opstarten van het centrum. Men dacht de Helmerhoek snel te kunnen volbouwen. Door de contigentering (beperking, toewijzing van beperkte hoeveelheid te bouwen woningen) deed de bouw van gesubsidieerde woningen er langer over. Daar stond tegenover dat er meer woningen in de Helmerhoek gebouwd zouden gaan worden. Ook over het opzetten van gezondheidscentra bestonden andere ideeën. In het kader van één gemeentelijk verdelingsplan zouden er op meer plaatsen in de stad centra verrijzen, waar de verschillende disciplines in stichtingen konden werken. Financieel bleek dat allemaal wat moeilijk te gaan en daarnaast betwijfelde men of het wel zo makkelijk zou zijn om artsen, tandartsen en andere disciplines in één duur gebouw te krijgen.
De werkgroep die de Helmerpoort moest aanzwengelen bestond uit meer dan tien mensen van verschillende disciplines en de discussie over de structuur verzandde geheel. Op een gegeven moment moest er natuurlijk wel iets gebeuren. Er werd derhalve toen een kleine groep geformeerd, waar Gerard Seugling en de andere fysiotherapeut Gert Jan Dijkgraaf, al in zaten. Uiteindelijk werd het een dubbel woonhuis, dat van woningbouwvereniging Ons Huis werd gehuurd. Er werd een goede financiële constructie gevonden. De fysiotherapeuten werkten er al, plus tandarts Hans Meppelink. Huisarts Jan Frölke zou na de jaarwisseling begin 1983 snel beginnen. Het tijdstip was nog afhankelijk van het beleid dat de Huisartsenvereniging zou gaan voeren. Ook de verloskundigen Loes van Orden en Carla ten Have begonnen toen met één spreekuur per week. Ook het maatschappelijk werk kon aan de honinglohoek terecht, als er behoefte aan was op dat moment.
De participanten hadden hun zaakjes goed voor elkaar. Zelfs was er rekening gehouden met wensen voor de toekomst. Wanneer de Helmerhoek vol gebouwd zou zijn, zou dat aanleiding zijn om langzamerhand parttime banen terug te dringen. Op den duur zouden in ieder geval nog een huisarts en tandarts nodig zijn, net als uitbreiding van het aantal fysiotherapeuten. Ze waren het er over eens dat de praktijken klein zouden moeten blijven, om de kwaliteit zo veel mogelijk te waarborgen. De visie was toen, dat als het pand echt te klein zou worden (er was overigens 230 vierkante meter in dat pand beschikbaar), dat er bij de toekomstige bouw van het winkelcentrum De Helmer, gedacht werd aan het reserveren van grond daar voor uitbreiding. Maar het zou nog wel enige jaren gaan duren voordat daar iets gebouwd zou gaan worden. In het gezondheidscentrum zelf zou in ieder geval aandacht worden besteed aan de nodige voorlichting van patiënten.
Er zou bij de bewoners van de wijk al snel behoefte ontstaan aan een apotheek, maar of die er de eerste jaren ook zou komen, viel te betwijfelen. Wellicht konden de deelnemers in de Helmerpoort, een soort servicedienst opzetten, in samenwerking met een bestaande apotheek.
Hoewel het gezondheidscentrum al open was, was er nog geen officiële opening gepland op dat moment. Gedacht werd aan januari/februari 1983, het tijdstip waarop de eerste bouwstroom voor de helmerhoek gerealiseerd zou zijn.
Zeer belangrijk voor de Helmerpoort was de vraag, of de deelnemers, die elkaar immers de hele dag tegenkomen, goed met elkaar op konden schieten. Dat bleek wel goed te zitten. Er waren namelijk vele gesprekken gevoerd, maar vooral het samen opbouwen van het centrum bleek een voor een goede onderlinge verstandhouding te hebben gezorgd. Gerard Seugling sprak toen uit: “Het kan niet kapot hier”.
HELMERHOEK NU:
Jaren later groeide het gezondheidscentrum aan de Honinglohoek, ondanks uitbreiding en verbouwing in de hoogte, uit haar jasje en werd besloten om het wijkcentrum aan de Runenberghoek op te geven en te verbouwen tot een nieuw en groot gezondheidscentrum.
Er was destijds tegen het opheffen van het grote wijkcentrum slechts weinig weerstand en de activiteiten stonden op een laag pitje. Het is te danken aan de inzet en protesten van een paar wijkbewoners, waaronder vrijwilliger van het eerste uur Chris Neervoort, dat de gemeente Enschede niet helemaal haar zin kreeg.
Het gevolg daarvan was dat de wijk Helmerhoek afgescheept werd met een veel te klein wijkcentrum en nu met capaciteitsproblemen zit.
Binnenkort gaat de Noaberschaphuiskamer Helmerhoek drie morgens in de week open in plaats van uitsluitend op vrijdagmorgen. Dat zal alom gevolgen hebben voor het nu al reeds te kleine wijkcentrum. Bij zowel de problematiek veiligheid fietstunneltjes alsmede de te kleine behuizing van ons wijkcentrum is de naam gevallen van een wethouder. Wat er terechtgekomen is van de veiligheid voor ons in deze fietstunneltjes is recentelijk bekend geworden. En nu maar hopen dat die verantwoordelijke wethouder niet weer voor zijn beurt heeft gesproken met zijn uitspraken “wijkcentrum functioneert niet en is te klein”, zoals hij dat bij het tunneltje over veiligheid heeft gedaan.
Foto 1. Medewerkers en interieur van het gezondheidscentrum in 1982.
Foto 2. Op de achtergrond het gezondheidscentrum in de modderplassen eind 1982.
Foto 3 De Helmerpoort zoals veel wijkbewoners het kennen.
Foto 4. Het voormalige (grote) wijkcentrum aan de Runenberghoek.
Foto 5. Pand tijdens verbouwing tot medisch centrum in 2015.